W dzisiejszych czasach środowisko przyrodnicze intensywnie odczuwa efekty działalności człowieka, należą do nich globalne zmiany klimatyczne, niszczenie warstwy ozonowej, zakwaszenie atmosfery oraz zanieczyszczenie mórz i oceanów. Na szczęście społeczeństwa, a w efekcie także rządy, coraz bardziej angażują się w ochronę środowiska naturalnego. Oznacza to, że zielone inwestycje stają się rozsądną strategią finansową.
Czym są zielone inwestycje?
Zielonymi inwestycjami nazywamy działania, które służą wspieraniu przedsięwzięć lub aktywności, które mają pozytywny wpływ na środowisko naturalne. Inwestycje te przyczyniają się do tworzenia nowych technologii sprzyjających rozwojowi gospodarki i zmniejszaniu negatywnego oddziaływania na klimat. Polegają na angażowaniu kapitału firmy w projekty związane z energią odnawialną, efektywnością energetyczną, transportem niskoemisyjnym, ochroną środowiska i innymi inicjatywami związanymi z rozwojem zrównoważonym.
Przykłady zielonych inwestycji:
- Efektywność energetyczna to optymalne wykorzystanie energii, prowadzące do zmniejszenia jej zużycia przy jednoczesnym utrzymaniu tego samego poziomu produkcji lub komfortu. Przykładami inwestycji w tym obszarze mogą być modernizacje budynków, oświetlenie LED, systemy zarządzania energią w przemyśle i biurach oraz modernizacja sprzętu np. energooszczędne urządzenia AGD.
- Energia odnawialna obejmuje technologie pozyskiwania energii z zasobów naturalnych, które są odnawialne, takich jak słońce, wiatr, woda, biomasa czy geotermia. Inwestycje w farmy wiatrowe, panele fotowoltaiczne, elektrownie wodne czy biogazownie pozwalają na redukcję emisji CO2 i zmniejszenie zależności od paliw kopalnych.
- Technologie wodorowe odnoszą się do wykorzystania wodoru jako źródła energii, szczególnie w kontekście magazynowania i transportu energii oraz jako paliwa. Przykłady inwestycji to rozwój ogniw paliwowych w pojazdach, produkcja „zielonego wodoru” (czyli wodoru produkowanego z energii odnawialnej) czy infrastruktura do jego przechowywania i dystrybucji.
- Transport niskoemisyjny skupia się na rozwoju środków transportu, które emitują minimalne ilości gazów cieplarnianych. Są to m.in. hybrydy plug-in, autobusy napędzane wodorem, samochody elektryczne czy infrastruktura do ładowania pojazdów elektrycznych. Inwestycje te mają na celu redukcję emisji CO2 oraz zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza.
- Rolnictwo precyzyjne to wykorzystanie nowoczesnych technologii (np. dronów, sensorów, GPS, sztucznej inteligencji) do optymalizacji działań rolniczych, co pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów, takich jak woda, nawozy czy pestycydy. Inwestycje w ten obszar prowadzą do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko, poprawy jakości gleby i redukcji emisji związanych z uprawami i hodowlą.
- Gospodarka obiegu zamkniętego polega na minimalizowaniu odpadów i maksymalnym wykorzystaniu surowców poprzez ich wielokrotne przetwarzanie i recykling. Zamiast tradycyjnego modelu „weź, użyj, wyrzuć”, GOZ promuje projektowanie projektów z myślą o ich długowieczności, naprawie, ponownym użyciu i przetwarzaniu. Inwestycje w tym obszarze mogą obejmować rozwój technologii recyklingu, systemów zarządzania odpadami, projektowanie trwałych produktów, a także tworzenie zamkniętych cykli produkcji, gdzie odpady z jednej działalności stają się surowcem dla drugiej.
Czym jest działalność badawczo-rozwojowa?
Badania i rozwój, czyli inaczej działalność badawczo-rozwojowa oznacza proces pozyskiwania wiedzy przez organizację w celu zwiększenia wiedzy oraz wykorzystania jej w procesie tworzenia nowych i ulepszonych produktów, usług, procesów lub technologii.
Art. 4a Ustawy o CIT oraz art. 5a Ustawy o PIT mówią nam, że jest to „działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.”
W działalności badawczo-rozwojowej można wyróżnić badania naukowe oraz prace rozwojowe. Definiuje je art. 4 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce:
Badania naukowe dzielą się na badania podstawowe i badania aplikacyjne:
- Badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
- Badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast prace rozwojowe są rodzajem działalności obejmującej nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług. Nie obejmują one działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Czym jest ulga B + R?
Ulga B+R została wprowadzona jako mechanizm wspierający innowacyjność polskiej gospodarki. Jej głównym celem jest przyspieszenie transformacji gospodarczej, tak aby działania z zakresu nowoczesnych technologii i innowacyjnych rozwiązań stały się kluczowym motorem wzrostu dochodu narodowego oraz poprawy standardu życia w Polsce.
Ulga umożliwia przedsiębiorcom dodatkowe odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na prace badawczo-rozwojowe, określane jako „koszty kwalifikowane”. Wielkość części możliwej do odliczenia zależy od rodzaju kosztów.
- 200% kosztów poniesionych na wynagrodzenia pracowników, w tym również narzutów pracodawcy,
- 100% kosztów związanych z amortyzacją środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w działalności badawczo-rozwojowej. Odliczeniu podlegają także koszty badań zleconych zewnętrznym jednostkom naukowym, zakup materiałów i surowców, licencje chmurowe niezbędne w procesach rozwojowych, aparatura naukowa, jak również koszty uzyskania i utrzymania patentów.
Kiedy przedsiębiorcy przysługuje odliczenie ulgi?
Odliczenie przysługuje przedsiębiorcom, którzy systematycznie podejmują twórcze działania związane z badaniami naukowymi lub pracami rozwojowymi, zgodnie z definicją zawartą w Ustawie o CIT i PIT. Ważne jest, aby działalność ta miała na celu zwiększenie zasobów wiedzy i wykorzystanie ich do tworzenia nowych lub ulepszonych produktów, procesów, usług lub technologii.
Przedsiębiorca musi udokumentować koszty bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową. Jak stwierdzono powyżej, kwalifikowane koszty to m.in. wynagrodzenia pracowników, amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych, surowce, materiały, usługi badawcze zlecane zewnętrznym jednostkom oraz licencje chmurowe czy aparatura badawcza.
W razie braku pewności co do zdolności do skorzystania z odliczenia, najlepiej jest wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej. W każdej chwili na podatniku ciążą obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze.
Jak odliczyć ulgę?
Skorzystanie z ulgi nie wymaga złożenia skomplikowanej aplikacji czy zgody organu podatkowego. Ulga B+R jest uwzględniana w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT lub CIT), a konkretnie w załączniku do zeznania:
- CIT/BR dla podatników CIT,
- PIT/BR dla podatników PIT.
W formularzu tym należy szczegółowo przedstawić poniesione koszty kwalifikowane oraz wysokość odliczenia. Należy pamiętać, że ulga B+R jest odliczana od dochodu, co oznacza, że musi być zrealizowana przed ustaleniem dochodu do opodatkowania.
Podsumowując, zielone inwestycje oraz ulga badawczo-rozwojowa (B+R) stanowią kluczowe narzędzia wspierające zrównoważony rozwój gospodarczy i innowacyjność. Zielone inwestycje umożliwiają firmom realizację projektów sprzyjających ochronie środowiska, redukcji emisji oraz rozwojowi technologii odnawialnych. Z kolei ulga B+R stymuluje przedsiębiorstwa do intensyfikacji działań badawczo-rozwojowych, co przyczynia się do tworzenia nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Oba mechanizmy nie tylko wspierają postęp, ale także pozwalają firmom zyskać przewagę konkurencyjną i przyczynić się do globalnych celów ekologicznych.
Zobacz inne nasze artykuły: kliknij tutaj