Jak głosi ustawodawca, za bezpieczeństwo i higienę pracy odpowiada w głównej mierze pracodawca. Nie oznacza to jednak, że pracownicy mogą nie znać przepisów i wytycznych prawidłowego postępowania w tym zakresie. Dlatego na pracodawcach spoczywa obowiązek zapewnienia pracownikom instrukcji, jak i prowadzić szkolenia z zakresu BHP.
Szkolenie wstępne
Zgodnie z art. 2373 § 2 Kodeksu pracy, szkolenie wstępne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy jest obowiązkowym procesem, który należy wykonać przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Istnieje tylko jeden wyjątek od tej zasady, mianowicie gdy pracownik, który został zatrudniony u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku bezpośrednio lub z przerwą do 30 dni przed nawiązaniem kolejnej umowy o pracę.
Szkolenie wstępne powinno odbyć się pierwszego dnia, kiedy pracownik jest do dyspozycji pracodawcy. Dzieli się ono na dwa etapy – instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy.
Instruktaż ogólny przeprowadzany jest przez pracodawcę lub wyznaczonego pracownika, który kwalifikuje się do prowadzenia szkolenia, albo zostaje zlecany firmie zewnętrznej. Instruktaż powinien trwać minimum 3 godziny lekcyjne (czyli 2 godziny i 15 minut). Dotyczy on nowo zatrudnianych pracowników, studentów odbywających praktykę i uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu.
W trakcie trwania instruktażu ogólnego, pracownik powinien zdobyć wiedzę podstawowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy zawartych:
- w Kodeksie pracy i układach zbiorowych pracy
- w regulaminach pracy
- w przepisach oraz zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących w zakładzie pracy
- w zasadach udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadzany jest przez bezpośredniego kierownika nowozatrudnionej osoby. Powinno trwać minimum 8 godzin lekcyjnych (tj. około 6 godzin) i omówić następujące zagadnienia:
- czynniki środowiska pracy (wszystkimi występującymi na danym stanowisku, mogącymi prowadzić do wypadków w pracy lub chorób zawodowych: niebezpiecznymi, szkodliwymi, uciążliwymi i psychospołecznymi) występującymi na stanowiskach pracy
- ryzyko zawodowe wynikające z wykonywanej pracy
- sposoby ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki
- metody bezpiecznego wykonywania pracy.
Instruktaż stanowiskowy dotyczy pracowników zatrudnionych bądź przenoszonych na stanowisko, na którym jest narażony na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, a także uczniów czy studentów, odbywających praktyki na takim stanowisku. Pracownik, który obowiązki na kilku stanowiskach pracy, ma odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z nich.
Po ukończeniu szkolenia wstępnego BHP, pracownik swoim podpisem potwierdza, że został zapoznany z przepisami BHP. Następnie otrzymuje kartę szkolenia wstępnego, która powinna być przechowywana w aktach osobowych pracownika.
Szkolenie wstępne ważne jest 6 miesięcy dla osób na stanowiskach kierowniczych i 12 miesięcy dla pozostałych pracowników.
Szkolenia okresowe
Szkolenie okresowe BHP ma za zadanie aktualizować i odświeżać wiedzę o przepisach bezpieczeństwa oraz zapoznać z nowościami w tej dziedzinie. Mogą one być organizowane przez pracodawców lub na ich zlecenie przeprowadzone przez osoby mające odpowiednią wiedzę i doświadczenie z zakresu BHP.
Pierwsze szkolenie okresowe powinno zostać odbyte przez pracodawców i osób posiadających funkcję kierowniczą w ciągu 6 miesięcy od szkolenia wstępnego. Pozostali pracownicy powinni takie szkolenie przejść w ciągu 12 miesięcy od swojego szkolenia wstępnego. Zaś następne szkolenia okresowe należy przeprowadzić:
- co najmniej raz w roku – dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne
- raz na 3 lata – dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych
- raz na 5 lat – dla pracodawców oraz innych osób kierujących pracownikami, w szczególności kierowników, mistrzów i brygadzistów; pracowników na stanowiskach inżynieryjno-technicznych, w tym projektantów, konstruktorów maszyn i innych urządzeń technicznych, technologów i organizatorów produkcji; pracowników służby BHP i innych osób wykonujących zadania tej służby; pracowników, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne oraz pracowników, których praca wiąże się z odpowiedzialnością w zakresie BHP
- raz na 6 lat – dla pracowników na stanowiskach administracyjno-biurowych.
Ze szkolenia okresowego można zwolnić osoby, które przedstawią aktualne zaświadczenie o odbyciu wymaganego szkolenia okresowego w okresie ważności ostatniego szkolenia u innego pracodawcy lub osoby, które odbyły szkolenie okresowe na innym stanowisku, ale program szkolenia odpowiadał zakresowi tematycznemu szkolenia na nowe stanowisko pracy.
Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ
