Choć brzmią dość złożenie, w rzeczywistości nie są straszne. Rozliczenia międzyokresowe to zapisy dokonywane w trakcie danego okresu sprawozdawczego, dotyczące transakcji lub zdarzeń związanych z innymi okresami niż bieżący.
Dlaczego rozliczenia są istotne i w jaki sposób nam pomagają?
Ich wprowadzenie ma na celu ułatwienie, a nie utrudnienie naszego życia. Przede wszystkim pozwalają zgodnie z zasadami rachunkowości uwzględniać przychody i koszty związane z wcześniejszymi lub późniejszymi okresami.
Zgodnie z podstawowymi zasadami rachunkowości, jednostka gospodarcza księguje wszystkie osiągnięte przychody oraz obciążające ją koszty, które dotyczą danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich spłaty. Bez rozliczeń międzyokresowych trudno byłoby zrozumieć, jaki koszt już został poniesiony, a jaki będzie ponoszony dopiero w przyszłych okresach.
Podczas tworzenia międzyokresowych rozliczeń dokonuje się podziału na bierne i czynne.
Czynne rozliczenia dotyczą sytuacji, gdy koszty związane są z wydatkami planowanymi na przyszłe okresy, ale ponoszone są w danym okresie sprawozdawczym.
Przykładem może być zakup ubezpieczenia na okres 1 roku, ale faktura została opłacona w danym kwartale. W raporcie kwartalnym umieszczamy tę pozycję w międzyokresowych rozliczeniach czynnych.
Przy tworzeniu bilansu nasze rozliczenia międzyokresowe czynne są uwzględniane w naszych aktywach trwałych i obrotowych. W zależności od momentu powstania rozliczenia, dzielimy je na krótkookresowe i długookresowe, zgodnie z Ustawą o rachunkowości. Zgodnie z przepisami, różnice te są wyjaśniane w sposób, który określa, że rozliczenia do 12 miesięcy są uznawane za krótkookresowe, natomiast te trwające dłużej są klasyfikowane jako długookresowe.
Bierne rozliczenia dotyczą kosztów, które zostaną uregulowane w przyszłości, tworząc rezerwy na zobowiązania.
Przykładem może być premia pracowników, uzależniona od osiągniętego przez nich zysku na koniec danego okresu (Choć dokładnej kwoty jeszcze nie znamy, możemy już przygotować oszacowaną wartość.)
W przypadku biernych rozliczeń, szacowany koszt jest uwzględniony w bilansie w rezerwach w naszych pasywach. Dzięki tej uporządkowanej strukturze, bilans jest również sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami Ustawy o rachunkowości, co świadczy o jego dokładności i wiarygodności.
Podsumowując, rozliczenia międzyokresowe są jednym z fundamentalnych elementów rachunkowości i księgowości. Przede wszystkim pozwalają one na precyzyjne odzwierciedlenie przychodów i kosztów nie tylko bieżących okresów. Ponadto, właściwe zakończenia rozliczeń międzyokresowych zapewnia spójność w analizę danych finansowych, co ułatwia zarządzania przedsiębiorstwem.
