Obowiązek podatkowy w zależności od miejsca zamieszkania
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy PIT, osoby zamieszkujące na terytorium Polski objęte są nieograniczonym obowiązkiem podatkowym:
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Za osoby zamieszkujące na terytorium Polski rozumie się, w ujęciu art. 3 ust. 1a ustawy PIT osoby fizyczne:
1. posiadające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Na osoby fizyczne nie posiadające miejsca zamieszkania na terytorium Polski nałożony jest ograniczony obowiązek podatkowy. Osoby te podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3 ust. 2a ustawy PIT).
Nieograniczony obowiązek podatkowy odnosi się więc na przykład do osób podejmujących się za granicą krótkoterminowej pracy sezonowej, która nie wiąże się ze zmianą stałego miejsca zamieszkania. Na osoby o miejscu zamieszkania poza terytorium Polski nałożony jest ograniczony obowiązek podatkowy co oznacza, że dochody uzyskane za granicą nie podlegają opodatkowaniu w Polsce.
Umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania
Ustawa PIT wskazuje również na zastosowanie umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Umowy te, zawarte między innymi z krajami Unii Europejskiej, określają zasady opodatkowania przychodów uzyskanych na terenie państw objętych umową. Stosuje się tu metodę wyłączenia z progresją lub metodę proporcjonalnego odliczenia.
Metoda wyłączenia z progresją jest stosowana m. in. na mocy umowy obowiązującej między Polską a Niemcami. Oznacza, że dochód osiągnięty za granicą wyłączony jest z podstawy opodatkowania w Polsce, jednak ma wpływ na stawkę podatku od pozostałych dochodów, podlegających opodatkowaniu w Polsce.
Metoda proporcjonalnego odliczenia, obowiązująca m. in. w przypadku dochodów uzyskanych na terenie Stanów Zjednoczonych, oznacza opodatkowanie w Polsce dochodu osiągniętego za granicą. Od należnego w Polsce podatku odliczona zostaje kwota podatku zapłaconego za granicą, przy zachowaniu odpowiedniej proporcji.
Szczegółowy wykaz podpisanych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Podwójna rezydencja podatkowa
Sytuacja ta występuje w przypadku, gdy podatnik – na mocy wyżej wymienionych przepisów ustawy PIT – jest uznany za rezydenta podatkowego w Polsce oraz na mocy obowiązujących przepisów, za rezydenta podatkowego drugiego państwa. Sposób określenia miejsca zamieszkania w tym przypadku mogą regulować umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przykładowo, w umowie w sprawie unikania podwójnego opodatkowania obowiązującej między Polską a Wielką Brytanią, o określeniu miejsca zamieszkania decyduje w pierwszej kolejności stałe miejsce zamieszkania, następnie stopień powiązań osobistych i gospodarczych oraz obywatelstwo (art. 4 ust. 2).
Zeznanie podatkowe w przypadku uzyskania dochodów za granicą
W przypadku dochodów podlegających obowiązkowi podatkowemu, składanym dokumentem jest PIT-36 wraz z osobnym załącznikiem PIT/ZG dla każdego państwa, w którym uzyskany został dochód. Uzyskanie dochodów za granicą nie stanowi przeszkody do rozliczenia podatku z małżonkiem.
Jeśli do uzyskanych dochodów stosuje się metoda proporcjonalnego odliczenia, polskim rezydentom podatkowym przysługuje tzw. ulga abolicyjna. Od 2021 roku jest ona jednak limitowana, a wysokość odliczenia może wynosić maksymalnie 1 360 zł.
Szczegółowe objaśnienia dotyczące opodatkowania dochodów za granicą publikowane są przez Ministerstwo Finansów. Za pomocą e-Urzędu Skarbowego można również złożyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej prawidłowości stosowanych przepisów podatkowych.
Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ
