Odsetki w zaległościach podatkowych

Art. 53§1 ustawy o ordynacji podatkowej stanowi, iż od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę zwane podatkowymi.

Odsetki podatkowe to ważny element systemu podatkowego, mający na celu terminowe regulowanie zobowiązań podatkowych przez obywateli oraz przedsiębiorstwa jak również ochronę finansów Skarbu Państwa.

Są to dodatkowe koszty,  które ponosi podatnik. Powstają one w momencie spóźnienia się w płatności w ustawowo obowiązującym terminie zobowiązań podatkowych. Są one  tzw.          „ rekompensatą” dla Skarbu Państwa, gdy należności podatkowe nie wpływają na czas. 

Odsetki  są zaległością podatkową wynikającą z:

1. Niezłożenie deklaracji podatkowej lub opóźnienie w jej złożeniu – jeśli podatnik nie złożył deklaracji w wyznaczonym terminie, to może być zobowiązany do uiszczenia odsetek za zwłokę.
2. Opóźnienie w zapłacie podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku – jeśli podatnik nie uiścił w terminie, naliczane są odsetki od dnia, w którym powinien był zapłacić, aż do dnia zapłaty.
3. Niepoprawnie wykazanej i zwróconej nadpłacie, lub zwrotowi podatku- w przypadku, gdy podatnik zapłacił więcej podatku, niż powinien, przysługują mu odsetki od tej nadpłaty. Oznacza to, że w momencie zwrotu nadpłaty organ skarbowy będzie zobowiązany do zapłacenia podatnikowi odsetek.

Wysokość odsetek zgodnie z  art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej wynosi: 

stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%.

 Od 2016 roku w Polsce obowiązują przepisy, które wprowadziły stawkę podwyższoną      i  obniżoną odsetek podatkowych.

• w przypadku stawki obniżonej odsetek podatkowych – 50 % stawki odsetek za zwłokę. Dotyczy ona sytuacji, kiedy to sam podatnik, dokonuje w ciągu 6 miesięcy korekty deklaracji, oraz dokona zapłaty w przeciągu 7 dni.
• w przypadku stawki podwyższonej odsetek podatkowych – 150%, może mieć zastosowanie jedynie do zaległości VAT oraz w podatku akcyzowym ujawnionych w momencie kontroli lub złożenie korekty deklaracji: po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, lub  po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej.

W 2024r. obowiązują następujące stawki odsetek podatkowych w skali roku:

     – stawka podstawowa 14,5%

     – stawka obniżona 7,25%

     – stawka podwyższona 21,75%

Urząd skarbowy monitoruje terminowość księgowania wpłat należności podatkowych. Obowiązek zapłaty odsetek powstaje, jeśli zwłoka jest znaczna, a należność wysoka. W odwrotnym przypadku odsetki podatkowe w ogóle mogą nie być naliczane.

 Zgodnie z art. 54 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe za traktowanieprzesyłki listowej jako przesyłki poleconej.

Na podstawie art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej odsetki za zwłokę zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Aby policzyć samodzielnie odsetki podatkowe można skorzystać z kalkulatora online (kliknij tutaj)

lub posłużyć się wzorem:

(Kz x Ld x S)/365 = odsetki podatkowe naliczone

gdzie:

Kz – kwota zaległości

Ld – liczba dni zaległości

S – stopa odsetek za zwłokę

W niektórych przypadkach podatnik może, ubiegać się o umorzenie lub obniżenie naliczonych odsetek np. w sytuacji gdy nieterminowa płatność była spowodowana okolicznościami niezależnymi od podatnika takimi jak np. katastrofa żywiołowa. Należy wtedy skontaktować się z urzędem, poinformować o zaistniałych okolicznościach. Może to mieć wpływ na  możliwość negocjacji z urzędem warunków spłaty należności wraz z odsetkami.

Zobowiązania podatkowe w tym odsetki mogą ulec przedawnieniu. W tym przypadku jest to okres 5 lat. Ale nie liczmy na to, starajmy się raczej terminowo spłacać zobowiązania względem Skarbu Państwa, unikniemy wtedy dodatkowych kosztów – odsetek podatkowych, lub nawet odpowiedzialności karno-skarbowej.

Warto pamiętać, że przepisy podatkowe mogą się zmieniać, dlatego zawsze warto konsultować się z doradcą podatkowym w celu uzyskania aktualnych informacji i porad w kontekście swojej sytuacji.

Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ