W Polsce, działania komornika są ściśle regulowane prawem, które określa maksymalne kwoty, jakie mogą być zajęte z wynagrodzenia dłużnika. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, komornik może zająć część wynagrodzenia za pracę, jednak nie może on pozostawić dłużnika bez minimalnych środków do życia. Kwota wolna od potrąceń komorniczych jest corocznie aktualizowana i zależy od minimalnego wynagrodzenia w danym roku.
Ile komornik może zabrać w przypadku zatrudnienia na podstawy umowy o pracę?
Powszechnie wiadomo, że kodeks pracy zastrzega, że dłużnikowi powinna zostać do wypłaty kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, której wysokość ustala corocznie Rada Ministrów.
Od 1 lipca 2024 r. kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 4 300,00 zł brutto, czyli 3 261,53 zł netto (na rękę). Tyle powinien wypłacić dłużnikowi pracodawca mimo zajęcia komorniczego.
Przy ustalaniu kwoty potrącenia do komornika należy wziąć pod uwagę trzy zasady:
- Kwota minimalnego wynagrodzenia musi pozostać pracownikowi do wypłaty,
- Potrąceniu podlega maksymalnie 50 % wynagrodzenia za pracę jeśli wynosi ono więcej niż wynagrodzenia minimalne,
- W przypadku zajęcia na rzecz świadczeń alimentacyjnych zajęciu podlega 60% wynagrodzenia i nie ma zastosowania ograniczenie egzekucji do wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Powyższe kwoty dotyczą osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. na cały etat. Oznacza to, że jeśli dłużnik jest zatrudniony na ½ etatu i zarabia 3 261,53 zł na rękę – przyjmuje się, że zarabiałby dwukrotność tej kwoty przy zatrudnieniu na cały etat. W związku z tym, tylko połowa jego wynagrodzenia za pracę podlega ochronie jako wynagrodzenie minimalne, a pozostała część podlega potrąceniu do komornika jako realizacja zajęcia.
Ile komornik może zabrać w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło?
Pewnych utrudnień doznają osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia, których sytuację nie reguluje Kodeks Pracy – a Kodeks cywilny. W przypadku tych osób zleceniodawca powinien przekazywać do komornika 100% uzyskiwanego dochodu, ponieważ osiągane dochody traktowane są jak każda inna wierzytelność (np. zapłata za wystawioną fakturę należna od kontrahenta, zapłata najemcy za wynajem mieszkania od dłużnika itp.).
Jeśli dochód uzyskiwany na podstawie umowy zlecenia stanowi jedyne źródło utrzymania dłużnika, aby do umowy zlecenie miały zastosowanie przepisy o ochronie wynagrodzenia minimalnego przed egzekucją, należy złożyć do komornika stosowne oświadczenia. Pismo to powinno zawierać informację, że uzyskiwane dochody stanowią jedyne źródło utrzymania (dłużnik nie może pobierać jednocześnie wynagrodzenia za pracę albo emerytury/renty) oraz że dochody te są uzyskiwane periodycznie (nie jest to praca dorywcza). Wówczas komornika obowiązują limity zajęć takie, jak w przypadku umowy o pracę, czyli należy stosować przepisy o ochronie minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy po otrzymaniu zawiadomienia od komornika?
Przepisy prawa nakładają na pracodawcą szereg obowiązków w zakresie prawidłowości realizacji zajęcia komorniczego, a niewłaściwe ich wykonywanie grozi pracodawcy ukaraniem grzywną przez komornika. Do obowiązków pracodawcy należy m.in. udzielenie odpowiedzi komornikowi na otrzymane zajęcie, dokonywanie potrąceń we właściwej wysokości, informowanie komornika o zaistnieniu przeszkód w przystąpieniu do realizacji zajęcia (np. zbieg egzekucji), dokonanie wpisu o zajęciu wynagrodzenia do świadectwa pracy dłużnika.
Ile komornik może zabrać przedsiębiorcy?
Majątek przedsiębiorcy samozatrudnionego, który prowadzi firmę jednoosobową, traktowany jest na równi z jego majątkiem osobistym. Oznacza to, że sprawa komornika, a jednoosobowej działalności gospodarczej często zrównuje się z majątkiem prywatnym danej osoby. W takiej sytuacji nie ma znaczenia podział kont na prywatne i firmowe, ponieważ dla komornika są one jednakowo istotne.
Warto pamiętać, że komornik nie może odebrać przedsiębiorcy zupełnie wszystkiego. Przede wszystkim, zajęcie komornicze nie może obejmować przedmiotów niezbędnych do pracy. Wyjątkiem od tej reguły są jednak ruchomości i nieruchomości o wartości, która przekracza standardową wartość rynkową.
Podczas egzekucji komorniczej przedsiębiorcy, służbowe konto bankowe może okazać się pierwszym miejscem, gdzie komornik będzie szukał środków finansowych. Niezależnie od tego, w jakiej walucie jest konto przedsiębiorcy, środki na nim zawarte mogą pozostać przejęte w całości. Nie ma tu również zastosowania żadna z wymienionych kwot wolnych od zajęcia.
Warto jednak pamiętać, że w procesie egzekucyjnym komornik nie może zabrać dokładnie wszystkich środków, ponieważ musi on postawić osobie kwotę minimalną, która zwolniona jest od zajęcia.
Podsumowanie
Podsumowując, działania komornika w Polsce są ograniczone przez przepisy prawa, które mają na celu zabezpieczenie interesów zarówno wierzyciela, jak i dłużnika. Egzekucja komornicza jest procesem, który musi być przeprowadzony zgodnie z obowiązującymi regulacjami, a kwoty, które mogą być zajęte z wynagrodzenia, są ściśle określone, aby nie doprowadzić do nadmiernego obciążenia finansowego dłużnika.
Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ
