W nieustannie zmieniającym się świecie, w którym społeczeństwo zaczyna dostrzegać wpływ wielkich korporacji, a nawet niewielkich jednostek gospodarczych, na sfery, takie jak: środowisko, czy poszczególne grupy społeczne, zaczęła rozwijać się usystematyzowana koncepcja nawiązująca bezpośrednio do tychże czynników.
Słowem wstępu ESG to akronim, którego poszczególne litery odpowiadają za słowa: E-Environmental(środowisko), S-Social(społeczeństwo), G-Governance(ład korporacyjny), a składają się one na wieloaspektową naturę tej koncepcji. Każde z tych pojęć wskazuje pozafinansowy obszar, na który przedsiębiorstwo oddziałuje swoją działalnością, i w którym powinno rozwijać się według zasad zrównoważonego rozwoju. Podkreślenia wymaga również fakt, że ESG to idea, która wyrosła niejako z istniejącego i kultywowanego podejścia już od pewnego czasu, tj. CSR (Społeczna Odpowiedzialność Biznesu) i stanowi narzędzie uzupełniające, które pozwala mierzyć i raportować postęp we wspomnianych dziedzinach.
W celu pozytywnego oddziaływania na środowisko albo choćby ograniczenia tego negatywnego, Polskie Stowarzyszenie ESG wymienia takie działania podejmowane przez przedsiębiorstwa jak:
– Czynności i sposoby produkcji mające na celu z ograniczenie emisji CO2
– Recykling odpadów
– Dbanie o gospodarkę wodną
– Troska o bioróżnorodność, nie niszczenie naturalnych siedlisk zwierząt i roślin
– Wykorzystanie zielonych źródeł energii
Jeśli chodzi o literę S – Społeczeństwo, to przewiduje ona działania m.in. na rzecz:
– Bezpieczeństwa i higieny pracy
– Dostępu do opieki zdrowotnej
– Cyberbezpieczeństwa
– Standardów łańcuchów dostaw
Ostatnia litera G – ład korporacyjny skupia się na:
– Unikaniu praktyk monopolistycznych
– Przeciwdziałaniu korupcji
– Przejrzystości podatkowej
– Raportowaniu i komunikacji z interesariuszami
ESG to też zbiór czynników, na podstawie których tworzone są oceny przedsiębiorstw. Dlatego tak ważne jest, aby firmy dbały o sprawy pozafinansowe, gdyż wpływa to na ich rating wystawiany przez wyspecjalizowane w tym firmy, co później przekłada się na to, jak postrzegane są np. przez akcjonariuszy lub grupy docelowe. Inwestorzy mogą podejmować decyzje na podstawie informacji zawartych w relacjach z działalności na rzecz wspomnianych sfer funkcjonowania, uznawszy, że pozostałe wskaźniki są niewystarczające lub nierelewantne.
Kolejnym ważnym elementem jest fakt, iż sprawozdania zrównoważonego rozwoju podlegają atestacji przez biegłych rewidentów. Ważne jest zatem, aby zostały one sporządzone rzetelnie i z należytą starannością. Historia zna wiele przypadków, w których firmy dopuściły się tzw. „greenwashingu”, czyli fałszywego przedstawiania dowodów i informacji, które wskazują na to, że firma działa w sposób ekologiczny. Często po obnażeniu tego rodzaju wprowadzających w błąd deklaracji, przedsiębiorstwa muszą mierzyć się z kryzysami wizerunkowymi, których reperkusje mogą mieć charakter długoterminowy.
Kto musi raportować w ramach ESG?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należałoby najpierw wyjaśnić, czym jest samo CSRD.
CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) to unijna dyrektywa, która ujednolica standardy raportowania i reguluje obowiązki przedsiębiorstw w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Proces raportowania ESG będzie obejmował coraz to kolejne jednostki, w zależności od ich wielkości, przychodów jakie uzyskują oraz ich sumy bilansowej.
Najwcześniej obowiązek raportowania zaistniał w jednostkach zainteresowania publicznego i dominujących podmiotach grup, które zatrudniają średniorocznie na umowę o pracę ponad 500 pracowników oraz spełniają jeden z następujących warunków: ich suma bilansowa wynosi więcej niż 20 mln euro lub ich obrót netto przekracza 40 mln euro. Jeśli spełniają wymienione kryteria, to muszą przedstawić sprawozdanie za rok 2024 w roku 2025.
Od roku 2025 obowiązek opracowania raportu będą miały również spółki spełniające co najmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudniające średniorocznie więcej niż 250 pracowników, i których suma bilansowa jest wyższa niż 25 mln euro lub obrót netto przekroczył 50 mln euro.
Rok 2026 przyniesie duże zmiany dla małych i średnich przedsiębiorstw, które będą musiały przygotować raport ESG, jeśli spełnią analogicznie dwa z trzech limitów. Ich średnioroczne zatrudnienie będzie wynosiło więcej niż 10 pracowników i suma bilansowa będzie wyższa niż 350 tyś. euro lub roczne przychody przewyższą 700 tyś. euro.
Pakiet uproszczeń Omnibus
Bardzo aktualnym i kontrowersyjnym tematem, który może zrewolucjonizować cały ekosystem ESG, jest program Omnibus I. Mimo rosnącej potrzeby wprowadzenia zmian, które miałyby ograniczyć negatywny wpływ jednostek gospodarczych na środowisko, Unia Europejska planuje drastycznie ograniczyć obowiązek raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jego celem, jaki podaje Unia, jest zmniejszenie obciążeń spoczywających na przedsiębiorstwach związanych z raportowaniem zrównoważonego rozwoju, co miałoby wspierać konkurencyjność europejskich jednostek gospodarczych. Szacuje się, że program ten pozwoliłby zaoszczędzić firmom aż 6,3 mld euro.
Zasadniczo uproszczenia związane z pakietem zawarte są w dwóch aktach prawnych.
Pierwszy reguluje kwestie związane z odroczeniem obowiązku sporządzania sprawozdań zrównoważonego rozwoju o dwa lata. Miałby on obejmować jednostki drugiej i trzeciej fali, które pierwotnie powinny raportować od 2026r. i 2027r. Drugi projekt dotyczy zawężenia jednostek, które musiałyby składać raporty. Zakłada on podniesienie liczby pracowników, od której dane przedsiębiorstwo byłoby klasyfikowane jako jednostka duża. Nowa limit ma wynosić 1000 pracowników. Tego rodzaju jednostki mają, według Komisji Europejskiej, największy wpływ na środowisko i społeczeństwo. Podana zmiana spowodowałaby redukcje podmiotów objętych obowiązkowym raportowaniem o około 80%. Oprócz tego proponowane zmiany dotyczą również kosztów związanych z atestacją sprawozdań zrównoważonego rozwoju przez biegłych rewidentów. Koszty miałyby ulec zmniejszeniu, dzięki modyfikacji metodyki, na podstawie której osoby odpowiedzialne za badanie sprawozdań zrównoważonego rozwoju bazują, a mowa tu o obniżeniu poziomu ostrożności z „wystarczającej pewności” do „ograniczonej pewności”.
Podsumowanie
ESG to niezaprzeczalnie ważna sfera funkcjonowania w przestrzeni gospodarczej. Przedsiębiorstwa powinny być świadome wzrostu znaczenia raportowania ESG we współczesnej gospodarce, gdyż przekłada się to bezpośrednio na to, jak są oceniane przez ich interesariuszy. Właściwe raportowanie ESG buduje pozytywny wizerunek firmy jako rzetelnego i transparentnego podmiotu, którego celem nie jest jedynie zysk w postaci pieniędzy, ale i pozytywne oddziaływanie na środowisko, społeczeństwo i budowanie pozytywnych relacji wśród pracowników, udziałowców, dostawców, odbiorców i zarządu. Należy też pamiętać, że nie jest to jedynie dobrowolna postawa firm, a konieczność wynikająca z międzynarodowego prawa, o ile spełniają one wymagane kryteria, zobowiązujące do przedstawienia raportu zrównoważonego rozwoju.
Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ
