Działalność nierejestrowa to forma drobnej działalności zarobkowej prowadzonej przez osoby fizyczne, która nie wymaga formalnej rejestracji.
Mimo, że działalność nierejestrowa może posiadać wszystkie kluczowe cechy działalności gospodarczej, osoby prowadzące tego rodzaju działalność nie są zobowiązane do wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), o ile spełniają dwa kluczowe warunki:
1. Przychody z działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia; w związku z tym limit przychodów w pierwszej połowie 2024 roku wynosi 3.181,50 zł, a w drugiej – 3.225 zł.
2. Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie wykonywała działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy (5 lat).
KTO MOŻE JĄ PROWADZIĆ?
Działalność nierejestrowana może być prowadzona wyłącznie przez osoby fizyczne, jednak przepisy nie określają specyficznych cech takiej osoby. Niemniej jednak, istnieją pewne ograniczenia związane z określonym statusem potencjalnych przedsiębiorców.
Przykładowo, osoby niepełnoletnie mogą bez przeszkód prowadzić działalność nierejestrowaną, lecz muszą uwzględnić ograniczenia związane z własnym wiekiem. W związku z tym, że do 18. roku życia nie mogą samodzielnie dokonywać czynności prawnych, takich jak zawieranie umów czy podejmowanie zobowiązań, w przypadku prowadzenia działalności nierejestrowanej, będą potrzebowali zgody przedstawiciela ustawowego, najczęściej rodzica lub kuratora, do podejmowania istotnych decyzji prawnych związanych z przedsiębiorczością.
Natomiast obcokrajowcy, legalnie przebywający na terenie kraju, mają prawo prowadzić działalność nierejestrowaną, pod warunkiem, że spełniają ogólne kryteria obowiązujące również dla polskich obywateli. Jednak, należy pamiętać, że po przekroczeniu miesięcznego limitu przychodu, cudzoziemiec musi zarejestrować firmę w ciągu 7 dni. Ten proces wymaga posiadania ważnego tytułu pobytowego lub statusu umożliwiającego zakładanie firmy w Polsce. W przypadku braku odpowiedniego dokumentu w momencie przekroczenia limitu, cudzoziemcy nie będą uprawnieni do zgodnego z przepisami założenia działalności, co może nieść za sobą konsekwencje prawne. Z tego powodu, należy szczególnie uważnie prowadzić ewidencję przychodów, monitorując je regularnie, aby unikać przekroczenia obowiązującego limitu.
ZALETY
1. Brak konieczności rejestracji działalności w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym, ani GUS, co eliminuje potrzebę posiadania numerów NIP i REGON.
2. Brak obowiązku płacenia składek ZUS, zarówno społecznych, jak i zdrowotnych.
3. Brak obowiązku uiszczania okresowych (comiesięcznych lub kwartalnych) zaliczek na podatek dochodowy, co upraszcza aspekt finansowy przedsięwzięcia.
4. Co do zasady, brak obowiązku płacenia podatku VAT, o ile przychody nie przekroczą 200 tys. zł rocznie.
5. Brak konieczności prowadzenia skomplikowanej księgowości, wystarcza uproszczona ewidencja sprzedaży.
WADY
1. Limit przychodów uzyskanych w danym miesiącu.
2. Niemożliwość prowadzenia spółki cywilnej w ramach działalności nierejestrowanej.
3. Brak możliwości wykonywania działalności, która wymaga koncesji, licencji czy pozwoleń.
OBOWIĄZKI W DZIAŁALNOŚCI NIEREJESTROWEJ
1. Osoba prowadząca działalność nierejestrową musi prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży.
2. Przychody z działalności nierejestrowej należy rozliczać w zeznaniu rocznym PIT-36, po odliczeniu kosztów, według skali podatkowej.
3. W razie żądania klienta, należy wystawić fakturę lub rachunek.
4. Konieczność przestrzegania praw konsumentów, zwłaszcza w zakresie reklamacji, zwrotu, naprawy oraz odstąpienia od umowy zawartej na odległość.
KIEDY DZIAŁALNOŚĆ TRZEBA ZAREJESTROWAĆ
Nawet gdy planowane przychody są niewielkie, rejestracja prowadzonej działalności staje się koniecznością, gdy:
1. Działalność wymaga uzyskania zezwolenia, koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej, np.:
-ochrona osób lub mienia
-sprzedaż alkoholu
-organizacja imprez turystycznych
-usługi detektywistyczne
-zbieranie odpadów.
2. Działalność została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców, np.:
-pośrednictwo ubezpieczeniowe, w tym wykonywanie czynności agencyjnych
-usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych
Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ
