Amortyzacja to proces, który odgrywa istotną rolę w dziedzinie finansów i rachunkowości, mający na celu rozłożenie kosztów związanych z aktywem trwałym na określony czas użytkowania.
Z pewnymi wyjątkami, gdyż ustawa określa, które środki nie podlegają temu procesowi
- grunty, prawa użytkowania wieczystego gruntu.
- dzieła sztuki i eksponaty muzealne nie podlegają amortyzacji. Trzeba zauważyć, że prawo nie określa, jaki rodzaj sztuki, właściciele muszą sami sklasyfikować, czy podlega on amortyzacji.
- Budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno-wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe również nie podlegają amortyzacji.
- składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. W tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono działalność.
Okres amortyzacji
Zgodnie z ustaleniami dokonanymi w momencie przyjęcia środka trwałego do użytkowania, wymaga określenia odpowiedniego okresu, stawki oraz metody amortyzacji. Podczas ustalania okresu amortyzacji i rocznej stawki biorąc pod uwagę użyteczność środka trwałego, zależną od liczby zmian, na których pracuje, efektywności mierzonej liczbą godzin pracy, produkcji lub innych wskaźników, a także ograniczeń czasu używania, oraz przewidywanej ceny sprzedaży netto w przypadku likwidacji. Warto dodać zgodnie z zasadą istotności wskazywana w Ustawie o Rachunkowość, nie każdy środek trwały musi być amortyzowany, jeżeli jego szacowany koszt jest nieistotny dla danej spółki.
Rozpoczęcie procesu amortyzacji, zgodnie z przepisami prawnymi, następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do użytkowania. Odpisy amortyzacyjne są dokonywane od wartości początkowej środka trwałego od pierwszego miesiąca jego przyjęcia do użytkowania.
Amortyzacja – rodzaje
Przy nabyciu środka trwałego musimy wybrać w jaki sposób będzie amortyzowany środek trwały:
Amortyzacja liniowa
To najczęściej stosowana przez przedsiębiorców metoda. Jej zasady są proste: odpisy amortyzacyjne rozłożone są równomiernie w danym czasie, według stałej rocznej stawki.
Amortyzacja degresywna
Zakłada, że środek trwały na początku jego użytkowania przynosi firmie najwięcej korzyści i jest najbardziej wydajny, wobec czego zużywa się szybciej. Dopiero w miarę upływu czasu wymaga coraz więcej napraw i konserwacji, więc korzyści te maleją. W związku z tym to na początku odpisy amortyzacyjne powinny być najwyższe i proporcjonalnie się zmniejszać.
Amortyzacja progresywna
Zakłada, że środek trwały na początku jego użytkowania przynosi firmie najwięcej korzyści i jest najbardziej wydajny, wobec czego zużywa się szybciej. Dopiero w miarę upływu czasu wymaga coraz więcej napraw i konserwacji, więc korzyści te maleją. W związku z tym to na początku odpisy amortyzacyjne powinny być najwyższe i proporcjonalnie się zmniejszać.
Jednorazowa amortyzacja
Amortyzacja jednorazowa to szczególna metoda amortyzacji, która jest wyjątkiem od zasady rozkładania w czasie wydatków na zakup (wytworzenie) składników majątku. Polega na zaliczeniu do kosztów podatkowych pełnej wartości początkowej zakupionego środka trwałego.
Obliczanie i księgowanie odpisów amortyzacyjnych zależą od kilku czynników: rodzaju środka trwałego, odpowiadającej mu stawki podstawowej, wartości początkowej, wybranej metody amortyzacji.
Podsumowanie
Podsumowując, amortyzacja stanowi istotny element rachunkowości. Dzięki temu procesowi możliwe jest prawidłowe odzwierciedlenie faktycznej wartości aktywów w bilansie, ma ona duże znaczenie dla wyników finansowych jednostki, w sposób istotny może wpływać na podatki w jednostce, dlatego każdorazowo, gdy firma planuje zakup środka trwałego i jego przyjęci do ewidencji środków trwałych w przedsiębiorstwie powinna skonsultować to z doradcą podatkowym a wybrać najlepszą metodę amortyzacji dopasowaną do potrzeb jednostki.
Pamiętaj, że przy wyborze metody amortyzacji może doradzać Ci doradca podatkowy, ponieważ księgowy nie jest osobą do tego uprawnioną.’
Zobacz inne nasze artykuły: KLIKNIJ TUTAJ
